Wavemaker Story #4 - Lieven D'hont

Wie is Wavemaker Lieven D’hont?

Bezield door de missie om van gedeeld gebruik de norm te maken, is activist-ondernemer Lieven D’hont de oprichter van Wijdelen, de vzw achter onder meer Peerby in België. Hij haalde dit Nederlandse initiatief naar België en is sinds de lancering in 2013 de coördinator.

Daarnaast ondersteunt Lieven vanuit Wijdelen zes Op Wielekes-depots in Gent: uitleendiensten voor kinderfietsen. En Wijdelen trekt de Green Deal ‘Huren en delen’, waarin het middenveld, bedrijven en de Vlaamse overheid de handen in elkaar slaan.

Lieven op Linkedin

“Er is ‘a peer nearby’ die je kan verderhelpen, zo is de naam Peerby ontstaan. Op Peerby kan je iemand in de buurt vinden van wie je occasioneel iets kan lenen of huren, zodat je dat niet hoeft te kopen. 80% van wat we in huis hebben, ligt grotendeels ongebruikt in een hoekje. Dus er is altijd iemand vlakbij met een oplossing.”

Troeven van Peerby

“De kracht van Peerby is dat het makkelijk en aangenaam is om materiaal te vinden of aan te bieden. Weinigen zijn zo extravert om gewoon bij buren aan te bellen. Peerby maakt de connectie tussen vraag en aanbod simpeler en sneller.

We hebben 47.000 actieve leden in Vlaanderen, in elke postcode minstens 20 leden. Opdat Peerby kan blijven bestaan en groeien - ook in Wallonië - creëerden we een businessmodel. Van de Nederlandse organisatie leerde ik dat je je meerwaarde moet valoriseren. Onze dienstverlening kost geld, dus inkomsten zijn nodig. We onderzochten verschillende pistes, dankzij de steun van de Koning Boudewijnstichting, en pivoteerden mee naar een duurzaam betaalmodel voor Peerby.

Je betaalt 29 euro om een jaar lang te lenen of te huren via het Peerby-platform. Maar iets aanbieden is gratis. Een aanbieder kiest zelf of die iets gratis uitleent of verhuurt tegen een klein bedrag. Als je iets verhuurt voor 10 euro, gaat er wel 1,5 euro naar Peerby.

Die kosten vinden mensen echt oké, leerden we sinds de lancering van dit betaalmodel in 2020. Hun alternatieven zijn immers veel duurder, én we bieden nog andere voordelen daar bovenop. Peerby heeft bijvoorbeeld het garantiefonds als extra troef. Als er iets stuk gaat, en de twee partijen komen er zelf niet uit, wordt er altijd voor een oplossing gezorgd. Peerby garandeert een financieel veilige transactie.

“Mensen willen betalen voor het gerust en goed gevoel dat Peerby geeft.”

Uit de praktijk leren we trouwens dat er weinig problemen gemeld worden. Mensen zorgen doorgaans goed voor het gerief van een ander. En vooral in subcommunities van een straat, flatgebouw of een groep zoals fietsliefhebbers - iets waar we in de toekomst op willen inzetten - wordt een defect zonder veel gedoe opgelost. Maar toch, onze bemiddeling en garantiefonds zijn belangrijk om nieuwe gebruikers te overtuigen om mee te doen met Peerby. Ze willen een veilig gevoel om die eerste stap te nemen.”

Naar de top van de R-ladder

“Ik geloof in de circulaire economie en in de R-ladder. Er zijn verschillende strategieën voor minder klimaatimpact van de spullen die je gebruikt. ‘Re-use’ en ‘repair’ zijn bijvoorbeeld voor kleding heel goede keuzes. Maar de R-ladder stropt soms bij ons. Als Belgen zijn we heel goed in ‘recycle’, al weten we niet goed waar naartoe met al die fracties.

‘Rethink’ is daarom waar Peerby voor gaat, de meest efficiënte strategie op de R-ladder om overconsumptie en overproductie tegen te gaan. We denken op een andere manier over eigendom: als iets waarmee je ook anderen kan vooruithelpen.

Dat vraagt gedragsverandering van mensen: als je iets nodig hebt dat je niet in huis hebt, denk dan aan lenen of huren van je buren, niet eerst aan kopen. Een stevige switch die mensen moeten maken, want die reflex ligt ver buiten het gedrag dat ze gewend zijn. Daarom moesten we ook communicatie herdenken.”

Sleutels in communicatie

1. Heldere positionering

“We kiezen er bewust voor om een dedicated platform te zijn, toegewijd aan één functie. Bij ons kan je niet - zoals in een Whatsapp- of Facebookgroep - eender welke vraag posten. ‘Wie heeft onze kat gezien?’, ‘ik heb een salontafel te geef, wie wil die?’, ‘iemand graag plantenstekjes?’ - dat niét. Peerby helpt louter om mensen te laten delen en huren, én biedt de zekerheid dat het niet kan mislopen: een ‘unique selling proposition’ die andere online platformen niet hebben.”

2. Makkelijke formulering

“Mensen overtuigen tot gedeeld gebruik is heel complex. Te beginnen bij dat begrip ‘gedeeld gebruik’. In communicatie gebruiken we daarom ‘huren en delen’, want deze twee gekende woorden omvatten alle varianten.”

“We gaan voor de trage maar wel effectieve strategie.”

3. Succeservaringen van gebruikers

“Het Peerby-platform werkt heel goed op lokaal niveau, dus schaalvergroting is nu een grote uitdaging. Meer gebruikers aantrekken om lid te worden van Peerby, die groei vraagt tijd. Want de stap van ‘ik koop dat wel’ naar ‘ik vraag van wie ik dat mag lenen’ vraagt een mindshift, en die lukt niet in 1-2-3. Niet met een communicatiekanon met advertenties of socialmediaposts, niet met een eenmalige stuntactie. Mensen krijgen dagelijks al een overload aan boodschappen te verwerken, hoe geraken we daardoor?

Door in te zetten op community, op persoonlijk een-op-een-contact. Peerby wordt gedragen door de mensen die er gemotiveerd voor zijn. Het platform groeit van persoon tot persoon, van buurt tot buurt, via fijne succeservaringen met mensen uit je omgeving. Je leende een reiskoffer bij iemand uit de buurt en je kreeg er reistips, een glimlach en een goed gevoel bij. Daarover vertel je verder, zo leer je anderen dat Peerby bestaat én dat motiveert je om het platform ook zelf meer te gebruiken.

Het persoonlijk contact in een buurt dat Peerby als digitaal platform faciliteert, maakt dat elke dag meer mensen aansluiten. Maar die community-aanpak vraagt dus tijd. ‘If you want to go fast, go alone. If you want to go far, go together’: dat klopt voor ons. We gaan voor de trage, maar wel zeer effectieve strategie.”

“Peerby wordt gedragen door de mensen die erin geloven.”

4. Vrijwillige ambassadeurs

“Gebruikers kunnen zich aanmelden om ambassadeur te worden. Een ambassadeur krijgt dan van ons een pakket met 500 tot 2.000 wijkbrieven om te bussen in de buurt. Zo’n brief maken we samen met de ambassadeur op, zodat die een buurtbewoner echt aanspreekt. Zodat een buur onthoudt dat er heel wat materiaal vlakbij beschikbaar is, en daaraan denkt wanneer die een feestje organiseert en een partytent nodig heeft.”

5. Berichten als touchpoints

Gedeeld gebruik is gepland gebruik. De items die op Peerby gedeeld en verhuurd worden, heb je niet vaak nodig. Je moet nadenken over wanneer je iets gaat ophalen, gebruiken en terugbrengen. Dat geeft ons een nadeel tegenover grote webshops. Die bepalen nu nog de standaard: wil je iets, dan is dat na enkele klikken thuisgeleverd. Dus hoe brengen we Peerby top of mind net op dát moment dat iemand iets nodig heeft?

Vanuit het online platform worden daarom touchpoints gecreëerd. Je kan ervoor kiezen om een notificatie, sms of e-mail te krijgen, telkens wanneer er nieuwe vragen zijn van mensen uit de buurt. Zo springt Peerby regelmatig een fractie van een seconde in het oog. Dat stimuleert de reflex om op het juiste moment te denken aan huren of delen, in plaats van kopen.”

6. Nadruk op koopkracht

“We communiceren wel over ecologische impact, maar weten heel goed dat dat niet de belangrijkste motivatie is voor gebruikers om meer materiaal te delen of huren. Als we groter willen worden, moeten we zeker ook inspelen op economische ‘return’: meer deelkracht is meer koopkracht. Zeker in deze tijden waarin wereldleiders onze koopkracht plots kleiner maken of een boot het Suezkanaal kan blokkeren.”

Zie wat zou kunnen

“Tien jaar geleden zijn we vertrokken vanuit het idee dat we alles met elkaar zouden delen. En vandaag staan we effectief al dichter bij dat doel. Al was er onderweg zoveel dat we niet hadden kunnen voorspellen: corona, AI, oorlogen … Dat het ons lukt, is omdat we elke dag opnieuw mogelijkheden zien. We durven experimenteren en herbeginnen.

Aan ondernemers die een maatschappelijk probleem proberen op te lossen, wil ik zeggen: jij ziet waar dit naartoe gaat én jij ziet mogelijkheden. Doelen en kansen kunnen verbeelden, dat is een unieke gave die alleen echte veranderaars is gegeven. Durf in die kracht te staan. Je zal tegenwind voelen, maar met je voeten geworteld in de grond van je project laat je je niet omverblazen.”