Storytelling
De klimaattransitie waarmaken dankzij de kracht van verhalen
Informatie over klimaatverandering is vaak moeilijk te begrijpen en klinkt vaak negatief. Om klimaatcommunicatie toegankelijker te maken speelt het vertellen van verhalen een cruciale rol.
Waarom aan storytelling doen?
Klimaatverandering wordt wel eens voorgesteld als een probleem met gevolgen op de lange termijn dat vooral landen ver buiten Europa treft. Hierdoor wordt klimaatverandering een ver-van-ons-bedshow.
Daarnaast zijn cijfers, statistieken, complexe klimaatconcepten en wetenschappelijke onderzoeken moeilijk te begrijpen en onthouden.
Hierdoor ontstaat er een psychologische afstand tegenover klimaatkwesties. In de praktijk staat die afstand de motivatie en het engagement van mensen in de weg.
Hoe aan storytelling doen?
Het vertellen van concrete en boeiende verhalen is een krachtige manier om je uit te drukken en om complexe wetenschappelijke concepten te vereenvoudigen.
Door in te zetten op herkenbare verhalen en getuigenissen kan je via storytelling informatie over klimaatverandering overbrengen die mensen anders te ingewikkeld vinden. Het helpt om wetenschappelijke kennis te democratiseren en collectieve bewustwording te stimuleren. Aangezien mensen niet vaak de neiging hebben om verhalen tegen te spreken of te weerleggen, aanvaarden ze een boodschap uit een verhaal gemakkelijker, wat leidt tot meer actie.
Persoonlijke verhalen resoneren ook beter bij het publiek omdat ze zich hiermee sneller kunnen identificeren dan dan met een uiteenzetting van pure feiten. We memoriseren bijvoorbeeld veel sneller hoe onze buur recycleert dan dat we technische details van verschillende types plastic onthouden.
Door boeiende verhalen te vertellen die de concrete gevolgen op lokaal niveau benadrukken, kan storytelling helpen om de psychologische afstand tussen ons en die realiteit te verkleinen. Zo kan je verwijzen naar recente gebeurtenissen zoals de overstromingen in België en bosbranden in Frankrijk. Herkenbare verhalen zoals dit zetten mensen aan tot concrete actie.
Hoe kan storytelling bijdragen aan klimaatoptimisme?
Storytelling heeft de kracht om het publiek via een boeiend relaas mee te voeren naar een wereld waarin biodiversiteit kan floreren, hernieuwbare energie alomtegenwoordig is en gemeenschappen samenleven in evenwicht met de natuur. Die inspirerende, hoopvolle verhalen tonen een glimp van een betere toekomst en moedigen ons aan tot actie.
Door positieve, succesvolle of innovatieve initiatieven in de kijker te zetten, zoals gemeenschappen die duurzaam samenleven of innovatieve bedrijven die klimaatvriendelijke technologieën ontwikkelen, toont storytelling dat de transitie naar een klimaatvriendelijke levenswijze haalbaar is en concrete resultaten oplevert. Die succesverhalen herinneren ons eraan dat er een collectieve beweging bestaat die een duurzame toekomst nastreeft. En dat nodigt ons uit om diezelfde weg in te slaan.
Met concrete, dagdagelijkse voorbeelden van kleine acties of levensstijlen die echt een verschil maken, is storytelling ertoe in staat om te bewijzen dat iedereen het in zich heeft om in actie te komen en een positieve bijdrage te leveren aan de strijd tegen klimaatverandering. Door de combinatie van inspiratie, motivatie en vertrouwen is het een krachtig instrument om klimaatactie aan te moedigen en samen te bouwen aan een duurzame toekomst.
Moet storytelling over het klimaat altijd over het klimaat gaan?
Mensen zijn niet altijd in de eerste plaats op zoek naar duurzaamheid. Het is dan ook niet nodig om het klimaatvriendelijke etiket altijd te benadrukken.
Om duurzame verandering aan te moedigen kan het soms beter zijn om andere aspecten van het product of gedrag te benadrukken: het eigentijdse design, de lekkere smaak, het gevoel van adrenaline dat het geeft … Dat zien we bijvoorbeeld bij de hybride auto Toyota Prius. Toen kopers de vraag kregen waarom ze in die auto investeerden, bleek het ecologische argument slechts op de vijfde plaats te staan. Het herkenbare design was het aankoopargument dat het beste scoorde. De Toyota Prius heeft zijn succes dus te danken aan zijn kenmerkende design, eerder dan zijn ecologische troeven.
Het is slechts een van de vele voorbeelden die aantonen dat we verhalen en beelden kunnen gebruiken om draagvlak te creëren voor duurzame gedragswijzigingen, zonder daarbij duurzaamheid an sich te beklemtonen.